- сауытты танк техникасын таулы жерде пайдалану
- (Эксплуатация бронетанковой техники в горах)
жергілікті жердің өте бедерлі және өтуге қиын өңірлерінің болуы әскерлердің ұрыс қимылдарын жекелеген бағыттар бойынша, әдетте, аңғарлар және тау жоталары бойымен, жайпақ таулар, жолдар бойымен өзіндік топтастықтармен жүргізуге мәжбүр етеді. Бөлімшелер мен бөлімдердің шабуыл қарқыны, маневр жасауы, жылжымалылығы төмендейді, әскерлерді қайта топтастыру, олардың ұрыстық ретін өзгертуі және күш салуды бір бағыттан келесі бағытқа ауыстыру қиындайды. Сонымен қатар өлі кеңістіктер мен жасырын кіреберістердің көп болуы әскерлерді бүркемелеуге, кенеттен қолдану, қарсыластың қапталы мен тылынан соққы беру мақсатында оны жасырын айналып өтуге және орағыта қапсыруға жағдай жасайды. Тау бедерінің күрделілігі бөлімшелердің қару-жарағы мен техникасын пайдалану қиыншылығын едәуір арттырады. Таулы жердегі қозғалыс кезінде сансыз күрделі бұрылыстар, өрлер мен ылдилар бұру мен тежеу механизмдерін қолдануды қажет етеді. Ол фрикциялық механизм элементтерінің тозуына, сондай-ақ қозғалыстың орташа жылдамдығының төмендеуіне, жүргізуші-механиктердің қажуына әкеледі. Сондықтан жазық және шағын бедерлі жердегі машиналарды қолдануға қарағанда тежеу жүйесі мен бұрылыс механизмдерін басқару тетіктерін тексеру мен реттеу жиі өткізіледі. Тауға көтерілу кезінде атмос-фералық қысымның төмендеуінен қозғалтқыштардың жану камерасына түсетін ауаның толу коэффициенті азаяды да, машиналарды пайдалануға жағымсыз әсер етеді. Бұл қозғалтқыштың қуатын, оның тиімділігін және жанармай бойынша жүріс қорын азайтады.
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу. — Мектеп.